Jego wojska wkraczają do mojego miasta. Jednym sprawnym ruchem odcina mnie od zasobów i szans rekrutacji. Jestem skończony. Kolejne półtora godziny będę umierał z nudów próbując jakoś zebrać wojska, ale wiem, że swoją szansę na zwycięstwo właśnie przegrałem.

– Mogłeś wyjść mu na spotkanie, wysłać patrol i zatrzymać jego marsz prowincję wcześniej. Nie wlazłby ci do miasta. – mówi Michał.
– Można tak? Można go zatrzymać w jego turze? – pytam zdziwiony.
– No tak, przed każdym ruchem wojsk przeciwnik ma prawo wyprowadzić atak kontrujący i zaatakować maszerującą kolumnę.
– Nie wiedziałem. – odpowiadam tak samo wściekły, jak i zażenowany.

Wściekły, bo przegrałem tą rozgrywkę, bo oddałem moją stolicę tylko dlatego, że nie znałem jednej reguły. Mogłem go zatrzymać w drodze do miasta, potem wzmocnić miasto, doprowadzić resztę wojsk – cały ten kocioł wyglądałby kompletnie inaczej i wciąż byłbym w grze o zwycięstwo.

Zażenowany, bo kogo to wina? No moja, to ja nie byłem skupiony na wysłuchaniu reguł, to ja zapomniałem o tej zasadzie, to ja jestem tym matołem, który przegrywa nie dlatego, że podjął złe decyzje taktyczne, ale dlatego, że jest cymbałem, który nie zna zasad gry.

***

Nic mnie tak nie wkurza w grach, jak taka sytuacja. Sytuacja, gdy cymbał taki jak ja odbiera satysfakcję ze zwycięstwa przeciwnikowi, gdy popełnia tak elementarny błąd, że zwycięstwo traci swój posmak, cała rozgrywka z “Naprawdę świetnie zagrałeś, gratulacje!”, zamienia się w “Gdybym wiedział o tej regule to byś nie wygrał.”

A przy stole siedzi jeszcze dwóch chłopa i rozczarowani spoglądają na mnie, patrzą jak zawaliłem całą rozgrywkę, jak dałem wiatr w żagle przeciwnikowi, sprawiłem, że przejął z łatwością moją stolicę i teraz z okrutnym uśmiechem odwraca się w ich stronę. Zachwiałem balansem całej zabawy. Spieprzyłem rozgrywkę całej czwórce.

Ja, cymbał, który siada do gry bez znajomości wszystkich reguł. Cymbał, który swoją ignorancją nie zepsuł zabawy sobie, ale zepsuł ją wszystkim przy stole.

Także dziś apel – nie bądź cymbałem. Zagryź zęby, zaciśnij pięści i gdy ktoś tłumaczy reguły gry, słuchaj.

Przez trzydzieści lat wraz z innymi Mistrzami Gry narzekałem na graczy. Przy każdym spotkaniu, przy każdej możliwości, na każdym konwencie czy zlocie, od słowa do słowa przechodziliśmy szybciutko w tryb jęczenia i rozpaczania jacy to gracze są okropni i niewdzięczni. Że my się staramy, flaki wypruwamy, że my dla nich wszystko, że my im nieba przychylimy, że my dbamy dla nich o każdy detal sesji, a oni przyjdą na gotowe, nażrą się czipsów, zbiorą PD i pójdą do domu, bez „dziękuję”, bez „jesteś genialny”, bez nawet sprzątnięcia po sobie tego właśnie przysłowiowego opakowania po czipsach. 

No bo przecież przygotowanie sesji to jest kilkadziesiąt godzin pracy. To jest full time job, to jest masakra. I nawet nie ma dziękuję.

W grach, które projektuję, gracze mają dziesiątki decyzji. W słynnym 51. Stanie każdą jedną kartę można zagrać na trzy sposoby. W Robinsonie każdą jedną akcję możesz wykonać na dwa sposoby – na pewniaka lub z ryzykiem. Nawet w moim story-driven Detektywie nawciskałem tyle wyborów, ile się dało – kart w talii jest 36, a gracze przeczytają tylko 18 z nich. Które? To już ich wybór.

Lubię wybory w grach. Lubię podejmowanie decyzji i, co najważniejsze, najbardziej na świecie lubię ten moment po zakończeniu gry, kiedy spoglądam na swój wynik i mówię sobie: „W tym momencie podjąłem złą decyzję. Gdybym zagrał ponownie, zagrałbym inaczej.”

W tym tygodniu zagrałem w grę, w której nie podjąłem niemal żadnej decyzji.

Grami wojennymi interesowałem się od zawsze. Grałem w nie niestety niewiele – poruszając się po przestworzach gier RPG, gier bitewnych i oczywiście nowoczesnych planszówek, na te gry wojenne nie starczało czasu. A nadto, nie miałem współgraczy. 

Kupowałem sobie więc taką jedną czy drugą grę raz na pół roku, uzupełniając kolekcję o takie klasyki jak Commands & Colors: Ancients, czy Manoeuvre. Zagrałem dwa razy w roku i jakoś tam sobie tłumaczyłem, że ma to sens, że współczynnik Rocznego Ogrania Tytułu wynosi mocne dwa, czyli warto.